Donderdag 4 mei 2000: de Nationale Dodenherdenking. Dat moet in die tijd heel anders gevoeld hebben, 55 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog. Iedere gepensioneerde had die zwarte jaren van 40-45 bewust meegemaakt. Tegenwoordig kunnen alleen de hoogbejaarden zich nog de oorlog herinneren, langzaam wordt het aantal nog in leven zijnde getuigen minder groot.
Er waren verscherpte veiligheidsmaatregelen op de Dam, zoals de stationering van scherpschutters op de daken van de gebouwen rond het plein. Joop van Riessen, hoofdcommissaris van de Amsterdamse politie, bevestigde in het programma NOVA dat er die dag een melding was binnengekomen dat een Molukse groepering tijdens de herdenking een actie zou hebben gepland. Hier beelden van de herdenking in Amsterdam.
Er speelde nog wat anders deze dag, iets groots. Binnen een paar uur waren er over de hele wereld al honderdduizenden computers besmet. Nooit eerder had een computervirus zo snel toegeslagen als het ILOVEYOU-mailtje op 4 mei 2000. Deskundigen hebben ingeschat dat het virus bedrijven en overheidsinstellingen voor in totaal zo’n tien miljard dollar schade berokkende. Ook dat was een record. In Nederland waren onder meer de VARA, NOB, PCM, KPN, de Consumentenbond, detacheerder CMG, de Grenswisselkantoren, RTL4 en enkele ministeries geïnfecteerd.
Het virus was vanaf de Filipijnse hoofdstad Manilla via internet verzonden en werkte vrij simpel. Iedereen die een mailtje en het bijgevoegde document met de tekst ‘I love you’ opende, haalde het virus binnen. Vervolgens brak het virus in op de adressenbestanden en stuurde naar iedereen een mailtje met hetzelfde virus. Zo was het in staat om zichzelf razendsnel te vermenigvuldigen. Op alle harde schijven vernietigde het virus geluids- en beeldbestanden, daarnaast kwamen wachtwoorden in het bezit van de dader. Voor software van Microsoft was gevoelig, zoals Windows en Outlook. In totaal zouden miljoenen computers besmet raken, vooral in de Verenigde Staten.
Er kwamen waarschuwingen en antivirusprogramma’s, maar de conclusie kon veilig getrokken worden: het internetverkeer was kwetsbaar en de e-mailsoftware slecht beveiligd. Tot een internationale aanpak van het internetvandalisme kwam het echter vooralsnog niet, ook al waren kleinere opvolgers van het virus alweer in de maak. Bijzonder: toen de uiteindelijke verspreider van het ‘liefdevolle virus’ werd opgepakt, bleek hij niet te kunnen worden berecht. Op de Filipijnen was er nog helemaal geen wetgeving op het gebied van computercriminaliteit. Whizzkid Onel de Guzman (24) vertelde later dat hij de enorme verspreiding niet had verwacht. Hier een mooi verhaal.
Israël bombardeerde Libanon, Nederland zou volgens de projectgroep ongeveer 35 miljoen gulden winst maken op de organisatie van het EK voetbal en een buskaping schokte Japan: er viel één dode (68). De dader was 17; hij wist de bus maar liefst vijftien uur lang te gijzelen met op zak een groot keukenmes.
Asielzoekers uit Afghanistan die via Pakistan naar Nederland waren gereisd, moesten een voorwaardelijke verblijfsvergunning krijgen. Dat bepaalde de rechtseenheidskamer bij de Haagse rechtbank, het hoogste orgaan voor vreemdelingenzaken. De rechtseenheidskamer haalde met deze uitspraak een streep door het beleid van staatssecretaris Cohen (Justitie). Tot nog toe werden asielzoekers uit Afghanistan die via Pakistan hadden gereisd en daar langer dan twee weken hadden verbleven, teruggestuurd, omdat zij in Pakistan een verblijfsalternatief zouden hebben. Afghanen vormden de grootste groep asielzoekers rond de eeuwwisseling. In 1998 en 1999 kwamen in totaal 11.400 Afghanen naar Nederland.
Transfernieuws bij Ajax. Tomás Galásek voetbalde de komende vijf seizoenen voor Ajax. De Tsjechisch international kwam van Willem II en maakte zodoende dezelfde overstap als zijn coach, Co Adriaanse. Galásek zou een uitstekende periode doormaken bij de Amsterdammers. Maar dat wisten we nog niet in april 2000.
En dan ten slotte nieuws van de Verenigde Naties. Secretaris-generaal Kofi Annan wilde dat er snel een interventiemacht naar Sierra Leone werd gestuurd om de veiligheid van het VN-personeel in dat land te waarborgen. Rebellen hadden de afgelopen dagen in totaal 92 soldaten van de VN-vredesmacht, militaire waarnemers en burger-personeelsleden in gijzeling genomen. Vier Keniaanse soldaten van de VN-vredesmacht in Sierra Leone waren al gedood.
