Maandag 9 oktober 2000. In Eindhoven en Den Haag werden twee bendes mensensmokkelaars opgepakt. Het waren groot opgezette acties.
In Eindhoven en Geldrop deed de politie samen met de marechaussee om acht uur invallen in negentien panden. Daarbij arresteerden ze twee verdachten, een vrouw van 28 en een man van 49, beiden met de Chinese nationaliteit. Ook werden meer dan dertig illegale Chinezen aangehouden. De politie van Eindhoven verwachtte evenwel dat nog meer illegale Chinezen zouden worden gearresteerd. In Den Haag werden zeven van oorsprong Egyptische mannen, een Nederlandse vrouw en 72 vermoedelijk illegale buitenlanders aangehouden. De organisatie in Den Haag hield zich volgens justitie bezig met mensensmokkel uit Egypte naar Nederland.
Sp!ts-verslaggever Koen Voskuil kwam juist vrij, nadat hij vastzat wegens het verzwijgen van zijn bronnen in de zaak Mink K. Daar hadden we eerder over. Na nader onderzoek concludeerde het Amsterdamse gerechtshof dat aan eerdere artikelen van Voskuil over vermeend geknoei door de Amsterdamse politie geen geloof moest worden gehecht.
Libertad. Ze kwamen vrij, de Vier van Belgrado, we hebben het in juli over ze gehad. Slobodan Milošević was ten val gebracht op 5 oktober en dat was extra fijn voor vier Nederlanders die al sinds eind juli vastzaten in Belgrado. Jeroen van Iersel, Sander Zeitsen, Ger van Rie en Bas van Schaik kregen deze dag hun vrijheid terug; er kwam een einde aan hun bizarre survivalvakantie. Rondrijdend in een huurauto misten zij waarschijnlijk een afslag. In de buurt van het Montenegrijnse plaatsje Rozaje moeten ze de weg naar Kosovo hebben gemist en zo in de armen van de Servische politie zijn gereden. Een visum hadden ze niet, maar wel een aantal wapens en messen. Ze werden aangehouden en ervan beschuldigd president Milošević te willen vermoorden. Op video legden rechercheurs hun afgedwongen bekentenissen vast.
Vermoedelijk was de arrestatie bedoeld om de verkiezingscampagne van de oorlogsmisdadiger te ondersteunen; als er een internationaal complot tegen hem bestond, zou dat veel extra stemmen opleveren. Toen Milošević verloor, was er geen reden meer om het viertal nog langer vast te houden. Gebrek aan bewijs. Begin december doorbraken de Nederlanders hun stilzwijgen, in een reportage bij SBS6. Ze waren zwaar mishandeld en met de dood bedreigd. Nadat ze dagenlang niets te eten of te drinken hadden gekregen, waren ze met hun bekentenissen gekomen. De martelingen hielden toen op, maar hun vrijheid kregen ze pas terug toen het tijdperk Milošević definitief voorbij was.
Hun kleren slobberen om hen heen, hun wangen waren ingevallen en hun gezichten waren asgrauw met rode vlekken. En nu mochten ze naar huis. De familie van de vier Nederlanders reageerden uiteraard opgelucht. “We wisten dat de jongens vrij zouden komen na de revolutionaire gebeurtenissen van vorige week, maar het is altijd afwachten.” Voor Bas van Schaijk was er nog één kink in de kabel: zijn hond Nix was verdwenen. De hond werd, na de arrestatie van de vier in juli, meegenomen naar Belgrado en was sindsdien spoorloos.
De Nobelprijs voor de geneeskunde 2000. De Amerikaanse hersenonderzoekers Eric Kandel (70), Paul Greengard (74) en de Zweed Arvid Carlsson (77) wonnen. Zij kregen de prijs van 2,5 miljoen gulden voor hun onderzoek naar de manier waarop zenuwcellen met neurotransmitters signalen aan elkaar doorgeven en herinneringen vastleggen. Kandel kreeg 29 september al de Heinekenprijs voor geneeskunde uit handen van prins Claus.
Asielzoekerscentra mochten in de toekomst ook huisvesting bieden aan minder dan 400 mensen. Een meerderheid in de Tweede Kamer was daar vóór.
Aan het einde van Grote Verzoendag zou deze avond het ultimatum aflopen van de Israëlische premier Ehud Barak aan de Palestijnse leider Yasser Arafat, om te kiezen voor vrede of oorlog. Spannend. Het ultimatum aan de Palestijnse leider werd uiteindelijk met drie à vier dagen verlengd. Zo gaf Barak gehoor aan het verzoek van talrijke wereldleiders. Vooruitlopend op deze diplomatieke ontwikkeling verhoogde Israël de militaire en economische druk op de Palestijnen.
Programmamaker Peter R. de Vries spande een kort geding aan tegen de Staat der Nederlanden uit onvrede over de aanpak van justitie in de zaak-Vaatstra. De misdaadverslaggever, bijgestaan door advocaat Abraham Moszkowicz, eiste in het kort geding een grootschalig DNA-onderzoek om de dader van de moord op Marianne Vaatstra te vinden. Het openbaar ministerie in Leeuwarden had een dergelijk omvangrijk onderzoek vooralsnog om principiële redenen geweigerd. Volgens de officier van justitie was het niet te verwachten dat de dader zich vrijwillig zou melden voor een dergelijk onderzoek. Ze zaten er gruwelijk naast, bleek jaren later. Onder sociale druk in de kleine gemeenschap, zou de dader zich uiteindelijk zeker melden. Maar daarop moesten Peter R. de Vries en met name de familie Vaatstra nog twaalf jaar wachten.
Peter R. de Vries wees al in 2000 op ervaringen in het buitenland. In een vergelijkbare zaak in Duitsland werd het wangslijm van 18.000 mannen onderzocht. De moord kon worden opgelost omdat de dader zich vrijwillig had gemeld. Na zijn aanhouding gaf hij als reden voor zijn medewerking dat de druk van de sociale controle te groot was geweest om zich aan de test te onttrekken.
Eén op de drie slapers in opvangcentra voor daklozen was ouder dan vijftig jaar. Dat meldde het laatste maandverslag van de Federatie Opvang, de koepelorganisatie voor dak- en thuislozen in Nederland. Het aantal 60-plussers onder daklozen was het afgelopen jaar gegroeid van zeven naar twintig procent.
Op televisie vandaag: de tv-première van De Goede Beul. Voetbaldieren als Bobby Haarms waren van een uitstervend ras. De documentaire van Rimko Haanstra ging over de man die al zijn hele leven betrokken was bij de Amsterdamse voetbalclub. In die periode maakte hij de overgang mee van de voetbalverslaafde Ajax-vriendenclub in stadion De Meer naar het commerciële, beursgenoteerde bedrijf. In mei 2000 nam hij afscheid van zijn club.
Met de arrestatie van 25 verdachten hoopte de Amsterdamse recherche een internationaal opererende drugsbende te hebben opgerold. In Italië hielden rechercheurs nog een aantal mensen aan, waaronder twee Nederlanders. Ook in Zuid-Amerika werden mensen opgepakt.
Het Duitse elektronicaconcern Siemens opende ten slotte eigen internetwinkels. Het concern wilde onder meer op grote schaal consumentenelektronica (variërend van mobiele telefoons tot wasmachines) via internet rechtstreeks aan consumenten gaan verkopen. Op termijn moest 50 procent van de verkoop aan consumenten via internet lopen, zo zei bestuursvoorzitter Heinrich von Pierer deze ochtend.
