Maandag 25 december 2000. Merry Christmas!
Al vijftien jaar droomde prinses Christina, de jongste zus van Beatrix, ervan om een cd te kerstliederen te maken. Hij werd in 2000 werkelijkheid. My Christmas Album, zo heette de cd met bekende en onbekende liederen in zeven verschillende talen. Christina werd hierbij ondersteund door het Metropole Orkest. De opbrengst ervan was grotendeels bestemd voor het Prinses Christina Concours voor jeugdig muziektalent. Christina zong al jaren, maar alleen voor familie en vrienden. Nu vond ze het een goed moment om als zangeres in de openbaarheid te treden. En de belangstelling was groot, op voorhand waren er al 200.000 exemplaren verkocht. De meeste kritieken waren gematigd positief.
Voor het eerst werd de jaarlijkse kersttoespraak van Beatrix live op televisie uitgezonden. In de jaren hiervoor waren de overdenkingen uitsluitend via de radio te horen geweest. Het was het meest bekeken programma van de Eerste Kerstdag, met 1,6 miljoen kijkers. Hij bevatte versluierde verwijzingen naar de recente verloving van prins Constantijn, ziektegevallen in de koninklijke familie en de vuurwerkramp in Enschede. De toespraak begon en eindigde met levenloze beelden van de tuin van Paleis Huis ten Bosch in Den Haag. Hier de volledige tekst. Na de kerstboodschap werd de uitzending afgesloten met een nummer van Christina’s cd.
Een tegenaccent tegen individualisme en fatalisme, meende iemand in Den Haag. Volgens een ander deed Beatrix een ongebruikelijk moreel beroep op de samenleving. We moesten goed bij de les blijven bij ongewenste maatschappelijke ontwikkelingen. Daarnaast moesten we bij problemen niet al te vlug naar de overheid wijzen en verbetering in de eerste plaats bij jezelf zoeken. Kritiek op de kersttoespraak had vooral betrekking op de vormgeving van de uitzending. De vorstin keek af en toe ongemakkelijk heen en weer tussen de tekst op papier en de autocue. Een eerste keer is altijd even wennen.
Kommer en kwel voerden, ondanks een enkel lichtpuntje, de boventoon in de toespraken waarmee sommige andere Europese vorsten gewoontegetrouw een persoonlijke bespiegeling geven van de kerstgedachte. De Zweedse koning Karel XVI Gustaaf toonde zich bezorgd over het mislukken van de klimaatconferentie in Den Haag, waarin de VS en Europa het niet eens konden worden over de manier om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. De Britse koningin, behalve op tv ook rechtstreeks te zien via internet, maakte religie tot het thema van haar toespraak. De Belgische koning Albert II richtte zijn blik op de politiek. Geen persoonlijke ontboezeming dit jaar, zoals vorig jaar toen hij over de crisis in zijn huwelijk sprak en een toespeling maakte op een buitenechtelijke dochter. De Belgische vorst beperkte zich tot algemene observaties.
Ook de paus keek voor zijn kerstboodschap naar conflicten in de wereld. Zijn betoog had meer politieke lading, doordat hij actuele brandhaarden tot onderwerp nam. Hij veroordeelde het geweld tegen christenen in Indonesië en maakte zich grote zorgen te maken over “het Heilige Land, waar geweld de weg naar de vrede met bloed besmeurt”. Met een impliciete verwijzing naar abortus en euthanasie sprak de paus over “een cultuur van de dood” die een bedreiging zou vormen voor de toekomst.
De Spaanse koning Juan Carlos riep in felle bewoordingen de bevolking op zich teweer te stellen tegen terrorisme. “Het bestaat nog, maar zal niet overleven, dat verzeker ik u. We zullen het einde zien en daarvoor blijft de betrokkenheid en eenheid van alle democratische krachten noodzakelijk en de inzet van een ieder in de verdediging van een democratie zonder scheuringen.”
Bij een grote brand in een disco in China kwamen 309 mensen om. Het pand. een warenhuis, werd drie jaar eerder al onveilig verklaard, meldde een Chinees persbureau. Uit politieonderzoek bleek dat de verhuurders van het gebouw om die reden in 1997 een exploitatieverbod opgelegd hadden gekregen. Het feit dat zij desondanks hun gang hadden kunnen gaan, was exemplarisch voor de moeite die de Chinese autoriteiten hadden regelgeving af te dwingen, en het gemak waarmee het publiek die regels wist te ontduiken. De politie sloot brandstichting niet uit. Volgens diverse media was het aantal slachtoffers overigens een stuk groter. Kranten die de indirecte censuur regelmatig omzeilden, wantrouwden de officiële cijfers.
De meeste slachtoffers van de uitslaande brand vielen in een danszaal. Die bevond zich op de bovenste verdieping van het gebouw, in de oude Chinese hoofdstad Luoyang in de Centraal-Chinese provincie Henan. In de ruimte ontbraken beveiligingsapparatuur en vluchtdeuren. Hoewel het vuur waarschijnlijk op de begane grond uitbrak, bereikte verstikkende rook via het trapgat binnen korte tijd de hogere verdiepingen en verhinderde die de in paniek geraakte menigte een weg naar buiten.
Politici, geestelijke leiders van verschillende geloofsgemeenschappen en intellectuelen belegden een bijeenkomst in Hotel Indonesia, Jakarta, om uiting te geven aan hun verontrusting na de vele bommen van de dag ervoor. Zij besloten een onafhankelijk onderzoeksteam te vormen, om de politie bij te staan en te controleren. Parlementsvoorzitter Akbar Tanjung toonde zich zeer verbaasd dat de inlichtingendiensten van de politie een dergelijke goed voorbereide actie niet hebben gesignaleerd.
